![](/media/lib/582/n-worldsinhabitant00bett_0641-a15532524f07c1cccb1e4badc75afb56.jpg)
Ludzka krew z ceremonii wudu użyta do budowy cenotafu zmarłego władcy Dahomeju
11 czerwca 2024, 10:03Badania, opublikowane na łamach pisma Proteomics, potwierdziły, że w pałacu króla Gezo – historycznej postaci spopularyzowanej w filmie przygodowym „Królowa wojownik” – odprawiano rytuały wudu, w ramach których poświęcano ludzi. Gezo rządził w Dahomeju w latach 1818–1858. Uwolnił swój kraj od zależności od królestwa Ojo i stworzył z niego agresywną militarystyczną potęgę regionalną. Część jego armii stanowiły żeńskie jednostki Agojie, przez Europejczyków zwane „Amazonkami”.
![](/media/lib/581/n-grasrednio-ed98bc82850ab6e0a844eddac72334cf.jpg)
W opuszczonym zamku archeolodzy znaleźli szachowego skoczka i żetony do gier sprzed 1000 lat
6 czerwca 2024, 09:00W ruinach zamku Burgstein w okręgu Reutlingen na południu Niemiec znaleziono pozostałości po żetonach do gier, które stanowiły rozrywkę możnych sprzed niemal 1000 lat. Najbardziej interesującym z żetonów jest bardzo starannie wykonany szachowy skoczek o wysokości 4 centymetrów. W Europie Środkowej bardzo rzadko znajduje się bierki szachowe pochodzące sprzed XIII wieku
![](/media/lib/581/n-mieczu-1c1e907da9beb88416cce8947389fffe.jpg)
Zgubił się i znalazł skarb z epoki brązu
4 czerwca 2024, 15:43John Belgrove zapłacił 20 funtów wpisowego, by wziąć udział we wspólnej zorganizowanej wyprawie grupy 50 detektorystów w hrabstwie Dorset. Mężczyznę tak pochłonęły poszukiwania, że nie zauważył, kiedy odłączył się od grupy. Wszedł więc wyżej, by się rozejrzeć za resztą i nagle jego wykrywacz dał sygnał. John zaczął kopać i kilkanaście centymetrów pod powierzchnią znalazł rękojeść miecza z epoki brązu. Po chwili zauważył złamane ostrze. Obok trafił na siekierkę czekana oraz nietypową bransoletę.
![](/media/lib/581/n-egipt-0c55fabdb7fc71956ef527a56708e6ce.jpg)
Potęga starożytnego Egiptu powstała dzięki gwałtownej zmianie geografii Nilu?
4 czerwca 2024, 10:36Na łamach Nature Geoscience ukazał się artykuł, którego autorzy opisali historię Nilu w ciągu ostatnich 11 500 lat. Dowiadujemy się z niego, że około 4000 lat temu zaszły duże zmiany, po których terasa zalewowa w okolicach Teb (Luksoru) uległa znacznemu powiększeniu. Być może właśnie to wydarzenie, które miało miejsce pomiędzy Starym a Nowym Państwem, przyczyniło się do sukcesu Egiptu. Nowe Państwo to bowiem okres niezwykłej prosperity i potęgi militarnej, gospodarczej oraz kulturowej Egiptu.
![](/media/lib/581/n-dendra-42c28b4e12e963e0c6d0872f991c2516.jpg)
Greccy marines sprawdzili, czy zbroja opisana przez Homera rzeczywiście nadawała się do walki
3 czerwca 2024, 12:20W 1960 roku w pobliżu wsi Dendra niedaleko Myken na południu Grecji znaleziono jedną z najstarszych zbroi w Europie. Od tamtej pory trwają wśród naukowców spory, czy pochodząca z późnej epoki brązu zbroja rzeczywiście była używana w walce – jak opisuje to Homer w Iliadzie – czy też była wyłącznie strojem ceremonialnym. A może wykorzystywano ją w walce, ale 18-kilogramową zbroję nosili jedynie wojownicy jeżdżący na rydwanach? Kwestię tę postanowił ostatecznie rozstrzygnąć profesor fizjologii Andreas D. Fluoris z Uniwersytetu Tesalii.
![](/media/lib/581/n-pompeje2-570771dc306d28c4b3ae26ccbbcd55b3.jpg)
Dzieci w Pompejach rysowały gladiatorów. Były zabierane do amfiteatru?
31 maja 2024, 13:54W ruinach Pompejów odkryto właśnie wykonane przez dzieci rysunki gladiatorów walczących na arenie. Narysowane węglem drzewnym obrazki znaleziono podczas wykopalisk na obszarze I’Insula dei Casti Amanti, gdzie znajdowały się domy mieszkalne. Oprócz gladiatorów archeolodzy zidentyfikowali odrysowane trzy niewielkie dłonie, leżących na ziemi bokserów, dwie osoby grające w piłkę oraz polowanie, prawdopodobnie na dzika.
![](/media/lib/581/n-milton-62ccb294484f35adfb4e7b07f05f4b6b.jpg)
Na marginesach ksiąg w amerykańskiej bibliotece publicznej zidentyfikowano notatki Johna Miltona
28 maja 2024, 10:06W znajdujących się w Burton Barr Central Library w Phoenix w Arizonie dwóch tomach „Kronik” Raphaela Holinsheda zidentyfikowano odręczne pismo Johna Miltona. To zaledwie jedne z trzech książek, w których poeta pozostawił notatki i jedne z 9, jakie przetrwały z jego biblioteki. The Chronicles of England, Scotlande, and Irelande Holinsheda wywarły wielki wpływ na renesansowych mistrzów pióra, jak Shakespeare, Marlowe czy Spenser. Odkrycie pozwala lepiej poznać proces twórczy Miltona i jego zainteresowania.
![](/media/lib/581/n-villa_santagata-afb4167d6641b8184fba081439eb12a3.jpg)
Państwo przejmuje willę Verdiego. Obecni właściciele nie są w stanie jej utrzymać
27 maja 2024, 11:16Włoskie Ministerstwo Kultury poinformowało spadkobierców Giuseppe Verdiego, że państwo przejmuje willę w pobliżu Piacenzy, która w przeszłości należała do kompozytora. Artysta kupił ją w 1848 roku i wprowadził się tam w 1851 roku ze swoją drugą żoną Giuseppiną Strepponi. Willa była jego domem przez kolejnych 50 lat. Po przejęciu budynku Ministerstwo planuje urządzić w nim muzeum poświęcone kompozytorowi.
![](/media/lib/581/n-mamuty-0d64e0b98280298d820b34ff168560b6.jpg)
Kości mamutów w piwnicy na wino. To najważniejsze odkrycie w Austrii od ponad 100 lat
27 maja 2024, 07:51Andreas Pernerstorfer, właściciel winnicy w Gobelsburg w Austrii, remontował piwnicę na wino, gdy dokonał najważniejszego od 100 lat odkrycia w Austrii. Winiarz trafił bowiem na kości, a przysłani przez Federalne Biuro ds. Zabytków specjaliści orzekli, że to kości mamuta z epoki kamienia. Kości leżały w warstwach jedne na drugich, a w przylegającym pomieszczeniu znaleziono kamienne narzędzia, pozostałości po biżuterii i węglu drzewnym.
![](/media/lib/580/n-sloncemagnet-ef3f76ffeff7d3eb7f9f5a18e6c535e2.jpg)
Płytko położone słoneczne dynamo? Zaskakujące wyniki symulacji działania naszej gwiazdy
24 maja 2024, 10:32W Nature ukazał się artykuł pod kontrowersyjnym tytułem The solar dynamo begins near the surface. Jego autorzy, naukowcy z Wielkiej Brytanii i USA, informują, że rozbłyski słoneczne i plamy na Słońcu to wynik procesów, które mają miejsce w najbardziej zewnętrznych warstwach naszej gwiazdy. To spore zaskoczenie. Powszechnie uważa się napędzające te zjawiska pole magnetyczne Słońca generowane jest przez procesy zachodzące na głębokości około 200 000 kilometrów.